Siły Zbrojne Republiki Białorusi – CZAS ZMIAN – nie podlega negocjacji
Źródło fotografii: rianovosti.ru
Po zakończeniu wrześniowych rozmów dotyczących kształtu Związku Białorusi i Rosji (ZBiR), w mediach białoruskich powrócił wątek transformacji struktur Sił Zbrojnych naszego wschodniego sąsiada w struktury rosyjskie.
Lansowany jest pogląd, iż restrukturyzacja jest pożądana w celu uzyskania jak największego stopnia kompatybilności obu armii. Należy przyznać, iż jest to kierunek słuszny [z punktu widzenia Rosji, dla polskiego środowiska bezpieczeństwa oznacza kolejne negatywne zmiany]. Oprócz korzyści organizacyjnych i logistycznych jednolite struktury pozwolą na podział potencjału bojowego Regionalnego Zgrupowania Wojsk (RZW) racjonalnie i zgodnie z sytuacją operacyjno – strategiczną jaka może zaistnieć na przyszłym polu walki. Ponadto, dzięki temu uproszczony zostanie system dowodzenia szczególnie poziomu taktycznego.
(…) Podwaliny Związku Białorusi i Rosji (ZBiR) zostały ustanowione na mocy traktatu parlamentarnego z 29 kwietnia 1996 r., traktatu z 2 kwietnia 1997 r. oraz Karty Związku Białorusi i Rosji podpisanej 23 maja 1997 r.
Obecną formę federacja tych dwóch państw zawdzięcza jednak traktatowi z 8 grudnia 1999 r., który został sfinalizowany 26 stycznia 2000 r., po ratyfikacji przez parlamenty obu krajów. Na jego mocy powstało Państwo Związkowe (Союзное государство) (…)
Stwierdzić zatem możemy, że pierwsze kroki integrujące armie obu krajów poczynione zostały w ostatniej dekadzie XX wieku, a priorytetem była wtedy i jest obecnie kompatybilność systemów Obrony Przeciwlotniczej tworzących strefę A2AD.
W 2009 roku poczyniono kolejny krok, który należy uznać za niezwykle istotny dla funkcjonowania RZW, a tym samym współdziałania elementów ugrupowania bojowego złożonego z jednostek białoruskich i rosyjskich. Mianowicie po raz pierwszy przeprowadzono ćwiczenie dedykowane dla Zachodniego Kierunku Strategicznego, któremu nadano kryptonimem ЗАПАД-2009.
W 2009 roku, również po raz pierwszy ćwiczeniem jednostek białoruskich i rosyjskich dowodziło dowództwo szczebla operacyjno – strategicznego (Dowództwo operacyjno – strategiczne RZW), któremu podporządkowano potencjał bojowy zdolny do prowadzenia samodzielnej operacji zaczepnej na kierunku Polski i krajów bałtyckich.
Tym samym nastąpiła głęboka zmiana w obszarze militarnym środowiska bezpieczeństwa Polski, na którą ówczesna partia rządząca zareagowała obniżeniem wartości bojowej polskiej armii, co przejawiało się likwidacją dywizyjnych batalionów rozpoznawczych oraz rozformowaniem 1. Dywizji Zmechanizowanej z dniem 30 września 2011 roku. Działania nieadekwatne do zmieniającej się sytuacji. Z perspektywy lat potwierdzają się ich negatywne skutki.
Tymczasem Rosjanie i Białorusini od 2009 r. testują czteroletni system szkolenia, którego stałymi elementami staję się ćwiczenie „ЗАПАД” oraz „ЩИТ СОЮЗА”. Z analiz dotychczasowych edycji obu ćwiczeń wynika, że były one głównym elementem permanentnej restrukturyzacji armii rosyjskiej oraz białoruskiej.
Rys. 1 – Struktura Północno – Zachodniego Dowództwa operacyjnego SZ RB
[opracowanie własne]
Należy przypuszczać, że efektem doświadczeń wyniesionych z przedmiotowych ćwiczeń było zlikwidowanie Dowództwa Wojsk Lądowych SZ RB oraz ograniczenie komponentu lądowego do dwóch obecnie istniejących dowództw operacyjnych z podległymi kilkoma brygadami ogólnowojskowymi oraz jednostkami Rodzajów Wojsk.
Rys. 2 – Struktura Północno – Zachodniego Dowództwa operacyjnego SZ RB
[opracowanie własne]
W bieżącym roku tuż przed rozpoczęciem strategicznego ćwiczenia „ЗАПАД-21” MO RB ogłosiło początek działalności wspólnego Centrum szkolno – bojowego OPL dyslokowanego pod Baranowiczami oraz transfer systemów S-400 na Białoruś [oficjalna informacja MO RB].
Zdaniem białoruskich „ekspertów” [piszę ujmując w cudzysłów ze względu na fakt, iż są oni pośrednikami w przemycaniu do białoruskiego społeczeństwa „pożądanej” linii rządowej narracji „usprawiedliwiającej” przed narodem podejmowane kroki integracyjne] dojdzie do kolejnych zmian mających na celu przeniesienie na wyższy poziom interoperacyjności obu armii. Takie działania mają służyć zapewnieniu bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego ZBiR.
Na tym tle szeroko komentuje się przyszłe zwiększenie wartości bojowej białoruskich jednostek, prawdopodobnie poprzez wymianę uzbrojenia „odstającego” od standardów rosyjskich na nowe oraz poprzez zmiany strukturalne na poziomie taktycznym o czym wspomniałem na początku artykułu. Całość wzmocniona zostanie intensyfikacją wspólnych szkoleń.
Analizując kontekst wypowiedzi wyższych rangą białoruskich dowódców oraz wspomnianych „ekspertów” zauważalny jest również trend „usprawiedliwiania” konieczności utworzenia obok istniejącej już bazy rosyjskich Sił Powietrzno – Kosmicznych nowego centrum szkolno – bojowego dedykowanego dla komponentu lądowego, którego utworzenie do tej pory nie doszło do skutku prawdopodobnie ze względu na fakt, iż jest to swoistego rodzaju karta przetargowa w rękach Łukaszenki względem Putina. Sprawa zapewne rozbija się o sposób finansowania danej jednostki organizacyjnej.
Kolejną linią narracji „ekspertów” jest możliwość utworzenia stałych rosyjskich baz wojskowych dedykowanych Siłom Operacji Specjalnych oraz jednostkom Walki Elektronicznej. Przytaczane w danym przypadku argumenty są proste i bazują na głównej tezie zwiększenia potencjału rozpoznawczego, w natowskim ujęciu realizującego zadania w ramach tzw. „Early-Warning”. Nie wyklucza się również dyslokowania na terenie Białorusi jednostek artylerii rakietowej.
Widzimy zatem trend mający na celu uszczelnienie budowanej przez Federację Rosyjską strefy A2AD, która najprawdopodobniej jest obecnie najsłabsza na kierunku białoruskim. Przesunięcie jej na zachód spowoduje zmniejszenie możliwości uderzeniowych potencjalnego przeciwnika z równoczesnym odsunięciem zagrożenia od własnych [rosyjskich] granic.
Rys. 3 – Elementy rosyjskiej strefy A2AD – stan na 2016 r
[źródło: http://www.iswresearch.org/2016/08/russian-anti-access-and-area-denial.html]
Reasumując zadajmy sobie pytanie:
Jak w kontekście obecnej sytuacji na naszej wschodniej granicy należy postrzegać zachodzące w SZ RB zmiany?
Szczególnie, gdy weźmiemy pod uwagę pojawiające się masowo w białoruskich mediach społecznościowych narracje przedstawione na poniższym rysunku.
Rys. 3 – Elementy rosyjskiej strefy A2AD – stan na 2016 r
[źródło: rianovosti.ru, kanał telegram]
Białystok jest białoruski? System Polonez jest w stanie razić cele pod Warszawą?
Narracja i działania reżimu Łukaszenki zmierzają coraz bardziej w niebezpiecznym kierunku. Kierunek realizowanych za naszą wschodnią granicą działań diametralnie zmieni sytuację w polskim środowisku bezpieczeństwa, a sygnałem do eskalacja działań może być dla przykładu pierwszy metr sześcienny gazu dostarczony z Rosji do Niemiec rurociągiem NS2.
Zdaniem ekspertów, Białoruś nigdy nie przestała być rosyjska. Główne cele Moskwy leżą na innych kierunkach. Aktywacja strefy A2AD nad Białorusią prawdopodobnie zmieni kierunek działań Moskwy.
„Zwiad wytycza szlak”
Z dedykacją dla:
1 Prawdopodobnie w skład Regionalnego Zgrupowania Wojsk wchodzą jednostki Sił Zbrojnych Republiki Białorusi oraz Jednostki Wojskowe Zachodniego Okręgu Wojskowego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej
2 Czytaj: https://zyciestolicy.com.pl/identyczne-jak-trzy-kopiejki/
3 A2AD – anti-access area – denial [systemy antydostępowe] są to wojskowe systemy uzbrojenia uniemożliwiające swobodny dostęp do miejsc dyslokacji poprzez możliwości rozpoznania i rażenia celów potencjalnego przeciwnika.