W stołecznej Kordegardzie – Galerii Narodowego Centrum Kultury (NCK) w czwartek otwarta zostanie wystawa prac malarskich i graficznych Jerzego Grabowskiego pt. „Między matematyką a emocją”. Dzieła Grabowskiego w ramach wystawy indywidualnej goszczą w Kordegardzie pierwszy raz od 45 lat.
Jak wyjaśniono na stronie NCK, „będzie to spotkanie z twórczością Jerzego Grabowskiego, wybitnego malarza i grafika, reprezentującego nurt abstrakcji geometrycznej”.
„Jerzy Grabowski próbował swoją twórczością opowiadać o otaczającym nas świecie, korzystając z analiz matematycznych i języka abstrakcji geometrycznej. Odwołując się do obserwacji natury i dociekając istoty rzeczy artysta wpisał się w nurt sztuki poszukujący uniwersalnych wartości, wśród których najważniejszą jest prawda, stanowiąca sens oraz cel działań artystycznych” – powiedział dyrektor NCK prof. Rafał Wiśniewski, cytowany w informacji.
Jak zaznaczył, „prawda, której szukał, to prawda konkretna i obiektywna, wywodząca się bezpośrednio z wartości matematycznych wyrażonych w postaci barwnych form geometrycznych”.
Prace, które mamy przyjemność Państwu pokazać, to wymagające uważności obrazy, grafiki i rysunki pochodzące z różnych okresów działalności artystycznej Jerzego Grabowskiego – od wczesnych poszukiwań twórczych aż po dojrzałe, zdecydowane i w pełni świadome wybory artystyczne
– wyjaśnił.
Dyrektor NCK przypomniał, że artysta zmarł osiemnaście lat temu.
Na wystawie w Kordegardzie zaprezentowane zostaną 42 prace Grabowskiego, w tym obrazy, grafiki i rysunki, pochodzące z różnych okresów jego działalności artystycznej. Jak wyjaśniono, „30 prac pochodzi z prywatnej kolekcji Ignacego Matuszewskiego (wnuka artysty), a 12 prac ze zbiorów Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza w Chełmie”.
Twórczość Grabowskiego oparta jest na strukturach matematycznych. Matematyka stanowiła dla niego istotny punkt odniesienia, nawet system barw podporządkował wartościom cyfrowym. Wykorzystywał też zjawiska iluzji wzrokowej (wpływy optical-artu)
– napisano o artyście.
Wyjaśniono, że wśród jego prac znajdują się liczne abstrakcyjne grafiki złożone z geometrycznych figur, wykonane w technice linorytu. Linoryty, często posiadające reliefowe tłoczenia, tak wklęsłe jak i wypukłe, uzupełniają mocne akcenty kolorystyczne.
W jego twórczości widać wpływy bauhausowej teorii koloru, Jahannesa Ittena, Josefa Albersa i Maxa Billa, ale jednocześnie dzieła Grabowskiego są na wskroś oryginalne, unikatowe. Możemy w nich dostrzec dążenie do ładu, perfekcjonizm i dbałość o najmniejszy szczegół
– napisano.
W swojej drodze artystycznej autor był wyjątkowo konsekwentny. Wszystkie swoje prace zamykał w tematycznych cyklach składających się z dziesiątków szkiców, którym towarzyszyły szczegółowe opisy i obliczenia matematyczne
– czytamy w informacji.
Pracując nad koncepcją wystawy chcieliśmy pokazać prace z lat 60. które, nie tylko według mnie ale również dra Dudzika, oraz wnuka artysty Ignacego, nie były pokazywane na żadnych wystawach po 1970 r. Chodzi o prace „Wydarzenie w pracowni”, „Maszynistka”, „Bez tytułu” i „Kujawiaki”
– wyjaśniła kuratorka ekspozycji prof. Elżbieta Banecka. Oceniła, że „sztuka Grabowskiego nie jest łatwa w odbiorze, ale im dłużej z nią obcujemy, tym staje się ciekawsza”.
Przypomniano, że Jerzy Grabowski „był jednym z najciekawszych przedstawicieli abstrakcji geometrycznej w grafice europejskiej drugiej połowy XX wieku”.
W latach 60. i 70. utrzymywał stałe kontakty ze środowiskami artystycznymi w Europie Zachodniej, zasiadał w jury wielu prestiżowych konkursów graficznych
– napisano o artyście.
Podkreślono, że „wiele linorytów Grabowskiego znajduje się w kolekcjach muzeów i europejskich galerii”.
Był pomysłodawcą przekształcenia ogólnopolskiej wystawy „Kolor w grafice” w Międzynarodowe Triennale Grafiki
– czytamy na stronie NCK.
Jerzy Grabowski (ur. 26 września 1933 r. w Gutkach – zm. 14 maja 2004 r. w Warszawie) w latach 1953-62 studiował na Wydziale Architektury Politechniki we Wrocławiu, a następnie na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Dyplom zdobył w 1962 r. w pracowni prof. Józefa Mroszczaka.
Od 1976 r. w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi prowadził pracownię druków płaskich. Od 1993 r. wykładał w Europejskiej Akademii Sztuk w Warszawie. Był członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Drzeworytników XYLON.
Wśród ważniejszych nagród, jakie zdobył, wymienić należy: Medal Brązowy na 13. Międzynarodowym Konkursie Rysunku im. Joan’a Miro w Barcelonie (1974), Grand Prix 2. Quadriennale Drzeworytu i Linorytu Polskiego w Olsztynie (1979), Złoty Medal 12. Norweskiego Międzynarodowego Triennale Grafiki w Fredrikstadt (1999).
Organizatorami wystawy są NCK i Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
PAP/AS
Wystawa Marii Eleny Bonet w Centrum Sztuki Współczesnej Zamku Ujazdowskiego