Wystawa „Dziewczyna z Liceum”, która w czwartek zostanie otwarta w warszwskim Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, przedstawia historię kpt. Barbary Sadowskiej, oficer wywiadu Komendy Głównej AK.
Bohaterka wystawy była oficerem wywiadu Komendy Głównej Armii Krajowej. Działała w konspiracyjnych siatkach, również za wschodnią granicą i przesyłała meldunki do II Korpusu Polskiego do 1946 r. Mając niespełna 25 lat kierowała komórką wywiadowczą Liceum. Została aresztowana przez komunistyczną bezpiekę i osadzona w więzieniu na Rakowieckiej. Pod zarzutem szpiegostwa otrzymała wyrok 9 lat. Wyszła z więzienia w 1953 r. Była tłumaczem i nauczycielką języka angielskiego. Zmarła w 1991 r.
Były minister spraw zagranicznych prof. Jacek Czaputowicz był zięciem bohaterki wystawy. W wywiadzie udzielony PAP w marcu przypomniał, że Sadowska urodziła się w 23 sierpnia 1921 roku w rodzinie Henryka Rewkiewicza, przedsiębiorcy, dyrektora Monopolu Zapałczanego w II RP. Mieszkała z rodzicami i trzema siostrami w Alei Róż. Mieli też letni dom – willę w Klarysewie. Zaczęła studia w Wyższej Szkole Handlowej. 23 sierpnia 1939 r. obchodziła swoje osiemnaste urodziny – w tym samym dniu ministrowie spraw zagranicznych Niemiec i Rosji – Ribbentop i Mołotow zawarli w Moskwie pakt, który otworzył drogę do wojny. Podczas nalotu we wrześniu 1939 roku rodzina Rewkiewiczów przebywała w mieszkaniu stryja Władysława przy ul. Wilczej 5. Basia wraz z siostrą Halą pełniły dyżur na dachu. Chwilę potem, gdy zmienili się z synem sąsiadów i zeszli do piwnicy, na dom spadła bomba. Syn sąsiadów zginął na miejscu, a im udało się jakoś wydostać z zasypanej piwnicy.
Jak opowiadał, Sadowska weszła do konspiracji w ramach ZWZ. Najpierw roznosiła listy i meldunki po Warszawie, ale po pewnym czasie zgłosiła się do BIP i została kurierem dalekobieżnym, jeździła do Krakowa, Lwowa, Lublina i Chełma. Została nazywana „Białą Basią” w odróżnieniu od kurierki Barbary Bormann, która była „Czarną Basią”.
Wystawie „Dziewczyna z Liceum” złożonej z 19 plansz towarzyszyć będzie wykład historyczny prof. Jacka Czaputowicza „Ekipa Wschód, Pralnia II, Liceum”. Po wykładzie odbędzie się dyskusja nt. poakowskich siatek wywiadowczych oraz prezentacja publikacji Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego pt. „Dziewczyna z Liceum”.
Podczas wydarzenia jedna z wnuczek Barbary Sadowskiej przekaże do zbiorów Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL pamiątkę po swojej babci – wyhaftowaną specjalnie dla niej przez towarzyszki z celi w więzieniu na Rakowieckiej.
PAP/AS