Stanowisko Warszawskiego Forum Samorządowego ws. odbudowy Pałacu Saskiego
Warszawskie Forum Samorządowe przygląda się z uwagą działaniom zmierzającym do odbudowy Pałacu Saskiego. Sama idea odbudowy pałacu, który został zniszczony po upadku powstania warszawskiego w 1944 roku, nie jest niczym złym, jednak wymaga odpowiednich przygotowań i szeroko zakrojonych konsultacji.
Rząd po raz kolejny pomija władze Warszawy i odgórnie narzuca swoją wizję całego projektu, co staje się już niechlubnym zwyczajem. Brak szerokich konsultacji jest poważnym problemem. Powinny się one odbyć z udziałem władz stolicy, historyków oraz architektów, jak również stroną społeczną, bo w końcu Pałac ma być budynkiem użyteczności publicznej.
Największe wątpliwości WFS budzi zamiar budowy budynku z nowymi wnętrzami, jedynie z zewnątrz będącego odwzorowaniem pałacu w formie z okresu międzywojennego. W naszym przekonaniu to szczególne miejsce wymaga nowej interpretacji, a najlepszą gwarancją powstania budynku na światowym poziomie byłby międzynarodowy konkurs architektoniczny. Uważamy, że Grób Nieznanego Żołnierza powinien pozostać w niezmienionej formie. Jest on ostatnią trwałą ruiną w centrum Warszawy, niezwykle mocnym i wymownym symbolem dramatu naszego miasta w czasie II Wojny Światowej, a szerzej – symbolem skutków wojny, przemocy i nienawiści.
Warszawskie Forum Samorządowe za głęboko niewłaściwe uważa również ekspresowe tempo prac nad ustawą o budowie Pałacu Saskiego. Sama ustawa jest zresztą przygotowana tak, aby wyłączała wszelkie procedury, które są istotne dla tego typu projektów. Pominięte zostać mają przepisy dotyczące zamówień publicznych, ochrony zabytków, ochrony przyrody, a nawet część wymogów prawa budowlanego. Do tego planuje się powołać spółkę celową, która ma nadzorować budowę. Koszt przedsięwzięcia ma wynieść w ciągu 10 lat około 2 mld 453 mln 230 tys. zł, choć już teraz można stwierdzić, że kwota będzie znacznie wyższa, biorąc pod uwagę uwarunkowania ekonomiczne.
„Sprawa odbudowy Pałacu Saskiego powinna łączyć Polaków, tak jak miało to miejsce w przypadku odbudowy Zamku Królewskiego. Niestety, przez nieodpowiedzialne działania rządzących, staje się kolejnym elementem konfliktu. Nie odbyła się na temat żadna poważna debata, żadne konsultacje, a jest z góry narzucone rozwiązanie. PiS ma olbrzymie doświadczenie w przeprowadzania rozmaitych projektów z pominięciem procedur. Wystarczy spojrzeć w jaki sposób powstał pomnik smoleński na placu Piłsudskiego” – mówi Grzegorz Gruchalski, przewodniczący Warszawskiego Forum Samorządowego.
Warszawskie Forum Samorządowe nie jest bezrefleksyjnym przeciwnikiem jakiejś formy odbudowy Pałacu Saskiego, ale sposób w jaki sprawę prowadzi Prawo i Sprawiedliwość, budzi nasz poważny niepokój.