Kościół wprowadza nowe zasady zawierania małżeństw. Nowe przepisy dotyczące ślubów konkordatowych, które wejdą w życie z dniem 1 czerwca 2020 r., dotyczą przede wszystkim wymogów niezbędnych do spełnienia przed sakramentalnym „tak”, a więc wzajemną przysięgą osób wierzących – przed Bogiem, w Kościele katolickim. Od strony „cywilnej” nic się nie zmienia – nie ma zresztą takiej możliwości prawnej bez zmian w umowie konkordatowej między Kościołem a państwem. Zmiany związane są – jak deklaruje episkopat – z rosnącą liczbą rozpadów małżeństw zawartych przed Bogiem i zmieniającą się rzeczywistością.
Na stronie episkopatu czytamy: „Kościół chce pomóc narzeczonym, by sakrament był ważnie i godziwie zawarty. Poza tym, celem nowej regulacji jest dostosowanie przepisów do nowych wyzwań, z którymi narzeczeni i duszpasterze stykają się w zmieniającej się sytuacji religijnej, społecznej i cywilnoprawnej”.
Oto 8 najważniejszych zmian:
- Więcej formalności – Już od pierwszego spotkania z duchownym, narzeczeni będą mieli obowiązek wypełnienia licznych dokumentów (dekret zawiera łącznie aż 21 wzorów). Przyszli małżonkowie będą musieli podpisać m.in. przysięgę o stanie wolnym oraz mówienia prawdy, według roty zawartej w protokole.
- Rozmowa z każdym z narzeczonych osobno – Narzeczeni będą przepytywani przez księdza zarówno razem, jak i osobno. Ma to na celu uzyskanie szczerych odpowiedzi. Pytania oraz odpowiedzi mają być szczegółowe, a lakoniczne odpowiedzi „tak” i „nie” – nie będą już akceptowane. Sprawozdanie z przeprowadzonej rozmowy zostanie zamieszczone w protokole.
- Pytania dotyczące życia intymnego i poprzednich związków – Zgodnie z nowymi przepisami, ksiądz podczas rozmowy z narzeczonymi na osobności będzie miał prawo do zadawania bardzo szczegółowych, a wręcz intymnych pytań. O co zapyta kapłan? Między innymi o ewentualne zaburzenia psychoseksualne, impotencję, poprzednie związki i partnerów, a także o przebyte terapie.
- Brak zezwolenia na ślub dla par, które nie wykażą chęci posiadania potomstwa – Jako że, według Kościoła katolickiego, najistotniejsza funkcja małżeństwa to prokreacja, pary, które nie chcą mieć dzieci, nie otrzymają zgody na ślub kościelny. Zezwolenia nie uzyskają również ci, którzy w razie niepowodzenia rozważają możliwość separacji.
- Osoby cierpiące na impotencję, nie będą mogły wziąć ślubu kościelnego – W dekrecie możemy przeczytać : „niezdolne do zawarcia małżeństwa są osoby, które nie mogą dokonać stosunku małżeńskiego. W wypadku wątpliwości co do istnienia przeszkody nie należy zabraniać zawarcia małżeństwa. Pytania dotyczące tej przeszkody należy stawiać każdej ze stron bardzo dyskretnie, z właściwą delikatnością i szacunkiem„. Zadaniem kapłana będzie uzyskanie informacji o stanie zdrowia małżonków. Co ważne, sama niepłodność nie wyklucza udzielenia zgody na ślub.
- Jeżeli jedna z parafii nie wyda zgody na ślub, może jej nie wydac również zadna inna – Dotychczas, jeśli narzeczeni nie otrzymali zgody na zawarcie małżeństwa od jednego księdza, mogli udac się do innej parafii. Od tej pory informacja o braku zgody zostanie zamieszczona w protokole, o czym będzie miał świadomość ksiądz w każdej innej parafii.
- Zmiana płci, jako sprawa „wysoce komplikująca” zezwolenie na ślub – Osoby, które poddały się zabiegowi zmiany płci będą traktowanie indywidualnie, do tego ze szczególną ostrożnością. W dekrecie możemy przeczytać: „w związku z tym, w takiej sytuacji nie wolno spisywać protokołu przedślubnego, ustalać daty ślubu i czynić żadnych obietnic do czasu definitywnej decyzji Kurii Rzymskiej. Należy wówczas uprzedzić narzeczonych, że ich sprawa jest wysoce skomplikowana. Nie można bowiem dopuścić do zawarcia związku między osobami tej samej płci (z punktu widzenia biologiczno-genetycznego). W tego rodzaju przypadkach należy brać też pod uwagę możliwość zaistnienia przeszkody impotencji, a także poważnych zaburzeń psychoseksualnych.„
- Specjalna zgoda na ślub w okolicach domu rodzinnego – Zgodnie z nowymi zasadami, ślub powinien odbyć się w parafii jednego z narzeczonych. Przy czym, według Kościoła, do parafii przynależy się już od miesiąca po zamieszkaniu w nowej miejscowości. Aby uroczystości ślubne odbyły się w stronach rodzinnych, w których żadne z narzeczonych już nie mieszka na stałe – potrzebna będzie specjalna zgoda. Nowe przepisy stanowią: “Jeśli narzeczeni mają słuszne powody, by zawrzeć małżeństwo w parafii innej niż parafia ich stałego lub tymczasowego zamieszkania albo miesięcznego pobytu, winni uzyskać zezwolenie własnego proboszcza lub ordynariusza miejsca”.