O tym nie wiedzieliście…
TRZEJ MUSZKIETEROWIE.
” … Było nas trzech,
W każdym z nas inna krew,
Ale jeden przyświecał nam cel …”
Gdy zacząłem pisać ten artykuł, uświadomiłem sobie, że ten pomnik polskiej muzyki, tak znakomicie streści to co chcę Wam dziś opowiedzieć.
Faktycznie było ich trzech.
Jeden urodził się w Nowym Jorku.
Drugi w Białymstoku.
Trzeci przyszedł na świat w Warszawie.
W tym co robili byli konsekwentni i odkrywczy.
Byli ludźmi, pełnymi pasji i wiary.
Wiary we własne umiejętności i wiary w to, że ten przyświecający im cel jest na wyciągnięcie ręki.
Trzech Geniuszy.
Trzech MMuszkieterów.
A gdzie D’Artagnan?
Będzie.
Bo bez niego się nie obędzie.
Tak naprawdę to D’Artagnanów było dwóch…
Sierpień 1921 roku.
Aktywnie działający w Partii Demokratycznej prawnik, Franklin Delano Roosevelt odpoczywa na urlopie.
Gdy przechadzał się stromym brzegiem zatoki Fundy, poślizgnął się i wpadł do wody.
Dzień późnej, jako ochotnik pomagał w gaszeniu pobliskiego pożaru.
Umorusany, poszedł się obmyć w zimnej wodzie pobliskiego jeziora.
W ubraniu wszedł do wody.
Wrócił do hotelu.
W krótkim czasie bardzo źle się poczuł.
Położył się na chwilę w przemoczonym ubraniu i … zasnął.
Obudził się rano z potężną gorączką i bardzo silnym bólem.
Ze zdumieniem zorientował się, że nie może wstać z łóżka.
Praktycznie całą dolną połowę jego ciała objął paraliż…
A teraz skoczymy w odległą przeszłość.
I krok po kroku wrócimy do czasów obecnych.
Gotowi?
To ruszamy…
3400 lat temu.
Egipt.
Czasy XVIII-tej dynastii.
Królestwem włada Faraon Amenhotep III.
Jeden z rzeźbiarzy tworzy nagrobkową stelę.
Można ją dziś zobaczyć w Muzeum Glyptotek w Kopenhadze.
Kapłan odwzorowany na steli najwyraźniej chyba uczy się chodzić na szpilkach.
No nie do końca.
Jego stopa jest tak wyciągnięta z innego powodu…
Jest rok 1789.
Brytyjski lekarz Michael Underwood, zainteresował się przypadkami bardzo dziwnego osłabienia nóg, które zauważył u dzieci z pobliskiej wsi.
Przez jakiś czas obserwował młodych pacjentów.
Sporządza skrupulatne notatki i dochodzi do wniosku, że te zmiany, które u części pacjentów prowadzą do porażenia i paraliżu kończyn dolnych, to następstwo choroby.
Mija pół wieku.
Wróg przychodzi falami.
Zbiera swoje mroczne żniwo i znika.
Potem powraca.
Wielokrotnie, z różną intensywnością.
Jest rok 1840.
Badania Underwooda, kontynuuje niemiecki ortopeda.
Jakob Heine.
Dokładnie bada dziwne zniekształcenia nóg.
Próbuje dociec ich przyczyny.
Tworzy dokładny kliniczny obraz choroby.
I nazywa ją porażeniem dziecięcym.
Zaproponowana przez niego nazwa, pojawia się w kolejnych publikacjach medycznych.
Nad problemem pochylają się inni uczeni.
Mija kolejne pięćdziesiąt lat.
Do pracy przystępuje sztokholmski pediatra.
Karl Oskar Medin.
Rozpoczyna swoje przełomowe badania.
I po raz pierwszy wpada na trop tego nieuchwytnego, mrocznego zabójcy.
Karl dokumentuje przypadki i opisuje tę dziwną, tajemniczą przypadłość jako chorobę zakaźną.
Był rok 1890.
Punkt zwrotny.
Na początku i w połowie XIX wieku, ta dziwna choroba występowała jedynie sporadycznie.
Czasami pojawiały niewielkie ogniska, czasem większe.
I to wszystko.
Do czasu…
Początek XX wieku.
Eksplozja.
Ale najpierw rusza powoli.
Zaczyna się w Stanach.
I praktycznie w tym samym momencie w Europie.
Przyspiesza.
Skala epidemii i jej dynamika budzą zdumienie.
Bo większość lekarzy uważała tak jak ich XIX-wieczni poprzednicy, że ta choroba to rzadkość.
100 lat temu możliwości podróżowania były inne od obecnych.
A i tak epidemia w krótkim czasie ogarnia świat.
I właśnie wtedy pojawia się D’Artagnan.
A dokładnie to dwóch.
Karl Landsteiner i Erwin Popper.
W 1909 rok, ta dwójka genialnych, austriackich uczonych, precyzyjnie namierzyła
nieuchwytnego, niewidzialnego zabójcę.
I odkryli oraz udowodnili kluczową rzecz.
Ta dziwna choroba, jest chorobą wirusową.
To był wielki naukowy przełom.
Bo dzięki niemu, wreszcie wiemy z czym walczymy
Jakob Heine i Karl Medin.
Choroba Heinego-Medina.
I jej sprawca.
Wirus Polio.
Atakuje węzły chłonne.
Potem nasz układ krwionośny.
I rozprzestrzenia się po całym organizmie.
Zabija, doprowadzając do destrukcji układu nerwowego.
Tych, którzy przeżyli, straszliwie zniekształca.
Paraliżuje, okalecza i przykuwa do wózka.
Nawet jeśli przeszedłeś chorobę bezobjawowo.
To 30, a nawet i 40 lat po infekcji, pojawia się post-Polio.
A wraz z nim dziwne objawy.
Spadek wydolności mięśni, które szybko się męczą i bolą.
Problemy ze stawami, z mówieniem i oddychaniem.
Epidemia Polio rozwijała się w zastraszającym tempie.
W 1919 roku wirus zabił 20 milionów ludzi na świecie.
W samych Stanach prawie 850 tysięcy.
To była niepojęta groza…
Ale D’Artagnan w osobach Karla Landsteinera i Erwin Poppera, którzy odkryli sprawcę, wskazał kierunek w tym wielkim wyścigu nauki.
W tym wskazanym kierunku ruszyli Trzej Muszkieterowie.
Atos.
W latach 30-tych uczył się w ogólniaku im. Mikołaja Reja w Warszawie.
Medycyna także w Warszawie.
Dyplom z wyróżnieniem.
Nadciągająca, wojenna zawierucha rzuca go za ocean.
Wyjeżdża.
Zdążył.
Pracuje w filadelfijskim Wistar Institute.
Amerykanie ze zdumieniem patrzą na jego pracę.
Widzą jak genialnym naukowcem jest Polak.
Szybko zostaje szefem Instytutu.
Pod jego kierunkiem Instytut, w krótkim czasie stał się prawdziwą potęgą badawczą.
Zmotywowany do walki z Polio, włącza się do wyścigu.
I wciska gaz do dechy.
To właśnie on odkrył idealnego gospodarza dla wirusa.
Szczura Bawełnianego.
Atos to Hilary Koprowski.
Portos.
Nowojorczyk.
Ukończył City College w Nowym Jorku.
Medycynę kończy na Uniwersytecie Nowojorskim.
Potem Uniwerek Michigan i studia podyplomowe.
Trafia pod skrzydła Thomasa Francisa.
Wynalazcy szczepionki na grypę.
Jego wielki mentor nauczył go projektowania i produkcji szczepionek.
Zrozumiał, że tak jak wirus grypy, także unieszkodliwiony wirus Polio można wstrzyknąć i wyindukować w ten sposób odpowiedź immunologiczną organizmu.
Portos to Jonas Salk.
Aramis.
Przyszedł na świat w Białymstoku.
Jego rodzina emigruje do Stanów w 1921 roku.
I tak jak Jonas Salk uczy się na Uniwersytecie w Nowym Jorku.
Przenosi się do Cincinnati.
Pracuje w Children’s Hospital Research Foundation.
Odkrywa coś niezwykłego.
Gdy nas zaatakuje, Wirus Polio najpierw powiela się w jelicie cienkim.
Dopiero później rusza dalej.
Wpadł na pomysł, że szczepionka doustna może skutecznie zablokować przedostawanie się wirusa do krwiobiegu.
I zniszczyć go, zanim zacznie się rozprzestrzeniać.
Aramis to Albert Sabin.
Wtedy nastał pamiętny rok 1950.
Hilary Koprowski izoluje wiriony.
Udaje mu się uzyskać osłabionego, ale żywego wirusa.
Tak stworzył pierwszą szczepionkę na Polio.
I wpada na metę, tego trwającego blisko 200 lat wyścigu z tą straszną chorobą.
Koprowski opracował pierwszą, żywą szczepionkę przeciw chorobie Heinego-Medina.
Niewidzialny przeciwnik został pokonany.
Użyteczna, szczepionka pojawiła się rok później.
I rozpoczęła się zwycięska walka z tą chorobą.
Ruszył światowy program szczepień.
Także u nas.
W 1959 roku.
Hilary Koprowski, zorganizował akcję masowych szczepień przeciw Polio w Polsce.
To dzięki jego staraniom.
Wyeth, producent szczepionki, przekazał do Polski za darmo 9 milionów dawek.
Szczepionki przypłynęły statkiem.
Efekt był natychmiastowy.
Szybko spadła liczba zachorowań.
Właśnie dzięki tej akcji.
I szczepionce tego genialnego uczonego.
Epidemię Polio, udało się w Polsce szybko opanować.
Jonas Salk do namnażania wirusów używał pożywki z komórek pobranych z nerek małp. Gotową szczepionkę przetestował szczepiąc najpierw siebie, swoją żonę i dzieci.
12 kwietnia 1955 roku, szef i mentor Jonasa Salka, wspomniany wcześniej Thomas Francis, zorganizował na Uniwersytecie Michigan niesamowitą konferencję prasową.
Transmitowano ją przez radio do 50 tysięcy lekarzy, w salach kinowych w całych Stanach.
Oraz poprzez stacje radiowe na cały kraj.
Doustna szczepionka Alberta Sabina został szybko przetestowana w 1957 roku na terenie większości amerykańskich stanów.
6 lat później stała się standardem w USA.
Rozpoczęto masowy program szczepień.
Eli Lilly, Wyeth oraz Davis Company produkowały szczepionki.
W 2001 roku.
WHO uznało Europę za kontynent wolny od Polio.
Przyczynił się do tego geniusz i tytaniczna praca tych wspaniałych ludzi.
Praca, którą wykonali na wielu polach.
Wirusologii, immunologii, wakcynologii i biotechnologii.
Hilary Koprowski był jednym z największych uczonych Klubu Pasteurowskiego.
Wybitnych naukowców tworzących przełomowe szczepionki.
Które umożliwiły walkę z chorobami zakaźnymi na całym świecie.
Opracował nową szczepionkę przeciw wściekliźnie.
Na polio zachorowało wiele osób.
Kapłan z egipskiej steli z początku mojego artykułu.
Donald Sutherland,
Itzhak Perlman,
Francis Ford Coppola,
Artur C. Clark,
Robert McNamara.
Część badaczy uważa, że Franklin Delano Roosevelt w rzeczywistości chorował na zespół Guillaina-Barrégo, ale nie da się tego obecnie ostatecznie potwierdzić.
A dziś?
Dziś, przestała istnieć Rada Naukowa do spraw CoVID-19.
Uczeni widząc konszachty decydentów ze środowiskami inteligentnymi inaczej, po prostu odeszli.
I tak nikt ich nie słuchał.
Zniknęło Opole.
100 tysięcy ludzi.
Just like that.
A w sumie pół miliona Polaków w 2021.
Najwięcej od wojny.
Bezmiar antyszczepionkowej głupoty wśród tych, którzy decydują o naszym zdrowiu.
Abstrakcja.
Hilary Koprowski, Albert Sabin, Jonas Salk.
Niezłomni Trzej Muszkieterowie, których intuicja badawcza, ogromna wiedza i naukowa pasja.
Pozwoliły przełamywać kolejne bariery.
I doprowadziły do jednego z największych zwycięstw w historii nauki i medycyny.
Pokonania Choroby Heinego-Medina.
Tytani współczesnej nauki.
Którzy złotymi zgłoskami zapisali wspaniały rozdział w historii nauki.
Wielcy Geniusze, którzy uratowali życie i zdrowie setek milionów ludzi.
Bohaterowie walki z Polio.
Tak po prostu czapki z głów Panowie.
Czapki z głów…
Zdjęcia: Carlsberg Glyptotek Museum w Kopenhadze. Greg Bustin Wiki, Boston Globe, ScienceSource.
Egipska stela z XV w.p.n.e.
Z wizerunkiem cierpiącego na Chorobę Heinego-Medina kapłana. Charakterystycznie wygięta noga w wyniku uszkodzenia nerwów przez wirusa Polio.
Z wizerunkiem cierpiącego na Chorobę Heinego-Medina kapłana. Charakterystycznie wygięta noga w wyniku uszkodzenia nerwów przez wirusa Polio.
Hilary Koprowski.
Wielki Geniusz, który opracował pierwszą szczepionkę na Polio.
Wielki Geniusz, który opracował pierwszą szczepionkę na Polio.
Jonas Salk.
Twórca domięśniowej szczepionki na Polio.
Twórca domięśniowej szczepionki na Polio.
Albert Bruce Sabin.
Twórca doustnej szczepionki na Polio.
Twórca doustnej szczepionki na Polio.
„Żelazne Płuca” w jednym ze szpitali.
Dzieci chorujące na Polio nie były w stanie oddychać samodzielnie. Pomagało właśnie to urządzenie.
Dzieci chorujące na Polio nie były w stanie oddychać samodzielnie. Pomagało właśnie to urządzenie.
„Ozdrowieńcy” Polio.
Choroba Heinego-Medina pozostawia takie zniekształcenia.
Choroba Heinego-Medina pozostawia takie zniekształcenia.