29 Września wypada dzień Świętego Michała. Według staropolskiej mądrości, tego dnia zbiera się żołędzie. Żołędzie są pokarmem używany na całej półkuli północnej. Były powszechne już od czasów prehistorycznych. Jednak są też gorzkie, ponieważ zawierają taniny i inne polifenole. Mimo to istnieją sprawdzone sposoby, aby je osłodzić.
Na terenie Polski najmniej gorzkie owoce ma dąb Muehlenbera, dąb ostrolistny oraz dąb omszony. 3 z 4 wymienionych powyżej dębów są uprawiane w polskich lasach. Niestety, mimo że te żołędzie zawierają mało goryczy i tak mogą być nieprzyjemne smak.
Odgoryczanie żołędzi nie jest trudne, jednak mimo to łatwiejsze od tego jest zebranie tych żołędzie, które są mniej gorzkie. Należy także wspomnieć, że żołędzie w Polsce były używane przez ludzi w czasach niedostatku. Mielono je, dodawano czasem do mąki i wypiekano z tej mieszanki chleb. Żołędzie można odgoryczyć za pomocą popiołu czy węgla aktywnego, jednak najłatwiej będzie pociąć się na drobne kawałki i gotować w dużej ilości wody przez kilka godzin. Wypukła to taniny, natomiast większość ze skrobi zostaje w żołędziach.
Należy również wspomnieć, że w Polsce wykorzystywane są także liście dębu. Są one używane jako przyprawa i konserwant do kiszenia ogórków. Co więcej, na terenie polskich wsi liście dębu używane są do podkładu przy pieczeniu chleba w piecu.
Żołędzie wykorzystywane są współcześnie jako materiał siewny, bowiem dęby rozmnażane są z nasion. W przeszłości stanowiły istotne źródło skrobi dla ludzi; wykorzystywane były także jako pasza dla świń. Z nasion sporządzano namiastkę kawy. Stanowią także surowiec wykorzystywany w homeopatii pod nazwą Semen Quercus,
Owoce dębu ze względu na dużą zawartość skrobi stanowiły istotne jej źródło w prymitywnych kulturach ludzkich, porównywalne ze współczesnym znaczeniem ziemniaka. Udokumentowane szeroko jest znaczenie żołędzi w żywieniu Indian Ameryki Północnej. W czasach historycznych w Europie żołędzie stanowiły zwykle tylko pożywienie głodowe.
ODGORYCZANIE, ODGORYCZANIE ŻOŁĘDZI, DZIEŃ ŚWIĘTEGO MICHAŁA, ŚWIĘTY MICHAŁ
