Ćwiczenie ZACHÓD-21 Związku Białorusi i Rosji (ZBiR) nabiera kształtu
W ramach czteroletniego cyklu ćwiczeń jakie Federacja Rosyjska prowadzi na potrzeby sprawdzania gotowości do realizacji zadań bojowych przez poszczególne elementy Sił Zbrojnych szczególna rolę spełniają ćwiczenia TARCZA ZWIĄZKU oraz ZACHÓD.
Oba ćwiczenia są dedykowane dla sił Regionalnego Zgrupowania Wojsk (RZW) Państwa Związkowego Białorusi i Rosji (ZBiR).
TARCZA ZWIĄZKU służy weryfikacji procedur, które zawiodły w trakcie poprzednich edycji ćwiczenia głównego ZACHÓD, z równoczesnym założeniem, iż w ramach drugiego sprawdzane są procedury nowe, które muszą zostać wprowadzone na skutek zmian w sztuce wojennej, zmian w strukturach organizacyjnych, systemach dowodzenia i sprzętowych.
W tym realne plany przyszłych działań.
Analiza dostępnego materiału opisującego przygotowania i przebieg obecnej edycji ćwiczenia ZACHÓD-21 pozwala na pierwsze ogólne wnioski odnoszące się do założeń jakie przyjęto na potrzeby scenariusza przedmiotowego ćwiczenia. Scenariusza, zgodnie z którym jest ono rozgrywane. Tu należy zaznaczyć, że skala przedsięwzięć jest imponująca i świadczy o pełnym zaangażowaniu strony białoruskiej oraz rosyjskiej. Używając sformułowań języka cywilnego: nie wróży to nic dobrego dla rozwoju sytuacji w środowisku bezpieczeństwa Polski.
Obecnie z dużą dozą prawdopodobieństwa stwierdzić możemy, iż realizowana jest FAZA I ćwiczenia według scenariusza ćwiczenia opisanego poniżej (autor artykułu zaznacza, iż jest to prawdopodobny scenariusz, który może odbiegać od rzeczywistego).
FAZA I – DESTABILIZACJA REGIONALNEGO ŚRODOWISKA BEZPIECZEŃSTWA
W środowisku politycznym, Rząd Białorusi na forum ONZ przy wsparciu Federacji Rosyjskiej przedstawia swoją wersję wydarzeń zachodzących w regionalnym środowisku bezpieczeństwa Państwa Związkowego Republiki Białorusi i Rosji. W mediach narodowych oraz zagranicznych forsowana jest Linia Wysiłku (LE), której celem jest wykreowanie obrazu sytuacji, gdzie ZBiR jest ofiarą wrogich działań. Na danej podstawie Białoruś zwraca się do Federacji Rosyjskiej o zwiększenie ilości wojsk w ramach przyjętych planów obrony ZBiR.
W środowisku społecznym, potencjalny przeciwnik poprzez działania Służb Specjalnych oraz Sił Specjalnych wykorzystując organizacje działające pod szyldem mniejszości narodowych destabilizuje sytuację polityczno – społeczną w Republice Białorusi (RB) uniemożliwiając funkcjonowanie organów administracji państwowej oraz doprowadza do masowych protestów, w trakcie których dochodzi do starć z Milicją oraz jednostkami Wojsk Wewnętrznych. Giną ludzie.
W środowisku informacyjnym nasila się narracja o zorganizowanym cyber ataku przeciwnika na instytucje finansowe RB, instalacje przesyłowe energii elektrycznej oraz ropy i gazu.
W mediach społecznościowych pokazywane są incydenty o wrogim nastawieniu mniejszości narodowych do funkcjonariuszy państwowych oraz wojska. Szeroko komentuje się akty przemocy wobec czołowych polityków i parlamentarzystów. Podawane są przykłady pobicia prorządowych dziennikarzy oraz członków partii rządzącej. Cała antyrządowa działalność powiązana jest z działaniem obcych służb specjalnych ze szczególnym wskazaniem na służby państwa sąsiedniego.
W środowisku militarnym akcentowany jest fakt zakończenia procesu mobilizacji w Siłach Zbrojnych potencjalnego przeciwnika oraz przerzut sił do rejonów operacyjnego rozwinięcia. Podawane są fakty odnoszące się do działania elementów Sił Specjalnych na terenie RB.
W mediach powtarzane są materiały o naruszeniu przestrzeni powietrznej Białorusi przez statki powietrzne strony przeciwnej. Jako koronny dowód podawany jest fakt przecelowania sił NATO w rejony mogące posłużyć do przeprowadzenia bezpośredniej agresji na Białoruś.
Prawdopodobnie na tle powyższego scenariusza elementy dedykowane do Regionalnego Zgrupowania Wojsk (RZW) RB i FR rozpoczęły proces wdrażania jednego z kilku opracowanych Planów alternatywnych, którego głównym celem jest obrona zagrożonego obszaru.
Można oceniać, iż Faza ta przebiegała według dwóch etapów.
ETAP I – Stabilizacja sytuacji wewnętrznej w Republice Białorusi.
- Zamknięcie granicy państwa.
- Działania przeciw – hybrydowe służb oraz Sił Specjalnych.
W Republice Białorusi przeprowadzono ćwiczenia Wojsk Wewnętrznych, których tematem było zwalczanie grup kryminalnych destabilizujących sytuację społeczną
w kraju.
- Mobilizacja Sił Zbrojnych oraz przestawienie gospodarki państwa na tryb czasu „W” pod osłoną Wojsk Wewnętrznych.
Siły Zbrojne Białorusi na początku roku przeprowadziły szereg ćwiczeń mobilizacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem powołania uzupełnień do jednostek wchodzących w skład RZW.
- Zajęcie rejonów operacyjnego przeznaczenia. Osiągnięcie gotowości do obrony.
Przykłady podjętych działań:
04.08 – pododdziały przeciwlotnicze 6 i 11.BZ przemieściły się na 174 poligon Sił Powietrznych RB, gdzie wezmą udział w ćwiczeniu ZACHOD-21.
Fot. 2K22 Tunguska – samobieżny rakietowo – artyleryjski zestaw przeciwlotniczy na transporcie kolejowym (źródło grafiki: https://vayar.mil.by/news/137233)
09.08 – 11.BZ przemieściła się transportem kolejowym do ośrodka szkolenia poligonowego, gdzie podejmie działania zgodnie ze scenariuszem ćwiczenia ZACHÓD-21.
Fot. Czołgi z batalionu czołgów 19.BZ w marszu na poligon
(źródło grafiki: https://vayar.mil.by/news/137335)
11.08 – 19.BZ SZ RB przemieszczenie transportem kolejowym do ośrodka szkolenia poligonowego położonego na terenie Federacji Rosyjskiej (prawdopodobnie
ze względu na fakt lepiej zorganizowanej rosyjskiej bazy szkoleniowej umożliwiającej weryfikację wyników w trakcie szkolenia).
Fot. Elementy 19.BZ w trakcie załadunku na transport kolejowy
(źródło grafiki: https://vayar.mil.by/news/137380)
13.08 – prawdopodobnie z tego samego powodu (autor artykułu ma na myśli wyższy poziom realności szkolenia połączonej z automatyzacją oceny osiągniętych wyników) przemieszczono na poligon Alabino położony w FR pododdział czołgów, który weźmie udział w międzynarodowych zawodach wojskowych.
Autor artykułu zwraca uwagę, iż w bieżącym roku przedmiotowe zawody prawdopodobnie służą maskowaniu ruchu wojsk, które biorą udział w ćwiczeniu ZACHÓD-21.
ETAP II – Przyjęcie elementów rekonesansowo – przygotowawczych Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej na terytorium Białorusi.
Przyjęcie elementów rekonesansowych Sił Zbrojnych FR dedykowanych do RZW.
Do chwili obecnej prawdopodobnie na teren Białorusi przemieszczono głównie transportem kolejowym następujące siły Federacji Rosyjskiej do ośrodków szkolenia poligonowego:
Poligon BRZEŚĆ:
- Elementy 15. BZ / 2.DZ (kompania)
- Elementy 147.pa / 2.DZ (kompania, lokalizacja niepotwierdzona)
- Elementy 60.BŁącz (C4I) (lokalizacja niepotwierdzona)
Poligon BARANOWICZE:
- Elementy 1088.BLog / 4.DPanc
- Elementy 69.BLog / 1.APanc (prawdopodobnie)
- Elementy 275.pa / 4.DPanc
- Jedna wzmocnione lub prawdopodobnie dwie batalionowe Taktyczne Grupy Bojowe (bTGB), istnieją niepotwierdzone informacje, iż ilość bTGB jest większa.
Fot. Przywitanie pododdziałów SZ FR na terytorium Białorusi
(źródło grafiki: https://vayar.mil.by/news/137349)
Prawdopodobnie do udziału w ćwiczeniach SZ FR (według RochanConsulting)
w ramach grup rekonesansowo przygotowawczych przemieściły następujące siły na ośrodek szkolenia poligonowego Gorokhovetsk dyslokowany w Rosji:
- bTGB z 90.DPanc
- bTGB z 74.BZ
- bTGB (CTG) pułku chemicznego (CBRN) (wymaga potwierdzenia.
ETAP III – Pełna aktywacja A2AD Państwa Związkowego.
W ramach tego etapu Siły Powietrzne i Obrony Powietrznej RB oraz FR przeprowadziły sprawdzenie procedur związanych głównie z działaniem systemu obrony powietrznej oraz systemów rozpoznawczych i Walki Elektronicznej.
Dzięki realizacji przedstawionego powyżej scenariusza ZBiR ma możliwość sprawdzenia procedur oraz działania wybranych elementów sytemu obrony Państwa Związkowego na wypadek zagrożenia otwartym konfliktem zbrojnym. Działania takie mogą również posłużyć jako kamuflaż do przygotowania ZBiR do operacji zaczepnej na dowolnym kierunku operacyjnym.
FAZA II – OPERACJA OBRONNA
W ramach tej fazy prawdopodobny przeciwnik rozpocznie działania zbrojne lub eskaluje działania hybrydowe na terytorium Republiki Białorusi, która oficjalnie ogłosi, iż znajduje się w stanie wojny. Siły Zbrojne Białorusi przejdą do prowadzenia operacji obronnej, która prawdopodobnie przebiegała będzie według następujących etapów:
ETAP I – obrona przed Środkami Napadu Powietrznego potencjalnego przeciwnika.
W ramach przyjętego scenariusza prawdopodobnie sprawdzone zostanie działanie systemu A2AD pod kątem zapewnienia osłony dla przyjętego ugrupowania obronnego.
Przykład podjętych w ramach przygotowania do ćwiczenia ZACHÓD-21 działań:
11.08 – rozpoczęto realizację operacyjno – taktycznego ćwiczenia Sił Powietrznych i Wojsk Obrony Powietrznej Republiki Białorusi. Ćwiczenie przeprowadzone będzie w dwóch etapach, gdzie pierwszy na terenie Białorusi, a drugi na terenie poligonu Aszałuk w FR co umożliwi odbycie strzelań bojowych.
Fot. Strzelanie bojowe TOR-2M (źródło grafiki: https://www.mil.by/ru/news/137376)
Przykład podjętych działań:
1.pROP RB (1. pułk Rakiet Obrony Powietrznej) bierze udział w przedmiotowym ćwiczeniu, które zgodnie z informacją zamieszczoną na oficjalnej stroni MO RB rozpoczęło się 10.08, a zakończy 26.08. Wniosek następujący: Sztab sił białoruskich planuje, że operacja obronna trwać będzie 16 dni, kiedy zostanie załamana operacja zaczepna potencjalnego przeciwnika i do działań wejdą opisane w etapie drugim wydzielone Siły Powietrzne ZOW SZ FR.
Z tego powodu prawdopodobnie ćwiczenie SPiOP RB podzielono na dwa etapy, gdzie w etapie pierwszym zwalczane będą Siły Powietrzne potencjalnego przeciwnika, a w etapie drugim rozpocznie się walka o przewagę w powietrzu.
ETAP II – prowadzenie obrony z równoczesnym przyjęciem sił głównych FR dedykowanych do RZW.
Siły Zbrojne Republiki Białorusi prowadzić będą obronę w celu zatrzymania operacji zaczepnej potencjalnego przeciwnika oraz stworzenia warunków do przeciwuderzenia.
Fot. Sztab głównodowodzącego białoruską operacją obronną
(źródło grafiki: https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=aXuRLXdAlEo&feature=youtu.be)
Prawdopodobnie dany etap w ramach przyjętego scenariusza rozgrywany jest obecnie
w ramach ćwiczenia prowadzonego przez głównodowodzącego operacją obronną na zachodnim kierunku operacyjnym (fotografia powyżej). Można oceniać, iż jego zwieńczeniem będzie rosyjskie ćwiczenie Sił Powietrznych, których prawdopodobnym zadaniem
w ramach scenariusza ćwiczenia ZACHÓD-21 jest wywalczenie przewagi nad obszarem operacji.
Fot. Para Su-35 (źródło grafiki: www.mil.ru)
Ćwiczenie rosyjskich Sił Powietrznych na obszarze Zachodniego Okręgu Wojskowego zapowiedziano na koniec sierpnia 2021 r, a więc za półtora tygodnia. Jak podaje MO RF,
w ćwiczeniu prawdopodobnie udział weźmie 450 samolotów bojowych różnego typu.
FAZA III – PRZECIWUDERZENIE
W czasie trwania części głównej ćwiczenia ZACHOD – 21, która rozegrana zostanie we wrześniu, Regionalne Zgrupowanie Wojsk w sytuacji zatrzymanej operacji zaczepnej przeciwnika oraz wywalczonej przewagi w powietrzu (w ramach ćwiczenia wspomnianego powyżej) wykona przeciwuderzenie odzyskując utracony obszar.
Reasumując, należy zadać cztery pytania (lub więcej):
Pierwsze:
… na jaką głębokość oraz w którym kierunku dany manewr zostanie wykonany?
Drugie:
Jaki scenariusz w społecznym środowisku bezpieczeństwa będzie rozgrywany realnie na Litwie, Łotwie, Estonii i w Polsce?
Trzecie:
Jaką rolę zgodnie ze scenariuszem ćwiczenia odegrają organizacje społeczne działające w środowisku Unii Europejskiej finansowane przez Federację Rosyjską?
Czwarte:
Jakie środki zaradcze na podstawie dotychczasowych doświadczeń z Lesson @ Learn powinniśmy przedsięwziąć jako Polska?
Z dedykacją dla WP oraz MA, oni mnie tego nauczyli.
Zwiad wytycza szlak.
[1] Źródło: https://rochan-consulting.com/zapad-2021-strategic-operational-exercise-orbat/