W czwartek w Kościołach wschodnich rozpoczynają się obchody Triduum Paschalnego. Wierni Kościoła grekokatolickiego mogą wziąć udział w liturgiach oraz poświęcić pokarmy w kilku miejscach stolicy oraz pod Warszawą. Główna ich cerkiew p.w. Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny znajduje się w Warszawie przy ul. Miodowej.
Różnica w dacie świętowania Wielkanocy między Kościołem łacińskim (katolickim) a Kościołami wschodnimi wynika nie tylko z różnic między kalendarzem gregoriańskim a juliańskim, ale także ze sposobu wyznaczania daty tej uroczystości. Zmartwychwstanie Pańskie świętowane jest w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni księżyca. Chrześcijanie wschodni dodają do tego jeszcze warunek, że Wielkanoc musi przypadać po zakończeniu Paschy żydowskiej, która jest świętem ruchomym.
W parafii greckokatolickiej p.w. Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w Warszawie przy ul. Miodowej 16 w Wielki Czwartek nieszpory z Liturgią św. Bazylego Wielkiego (odpowiednik naszej Mszy Wieczerzy Pańskiej – PAP) rozpoczną się o godz. 10.00, zaś o godz. 18.00 będzie Jutrznia Męki Pańskiej, w czasie której czyta się 12 fragmentów Ewangelii – od mowy arcykapłańskiej Jezusa, poprzez proces Chrystusa, dźwiganie krzyża i śmierć Zbawiciela”
– powiedział PAP bazylianin o. Piotr Jan Kuszka OSBM.
Zakonnik zaznaczył, że centralne nabożeństwo Wielkiego Piątku, w czasie którego nastąpi wystawienie całunu z wizerunkiem Jezusa w grobie odbędzie się o godz. 10.00. „Wieczorem o godz. 18.00 odbędzie się Jutrznia Jerozolimska, która odbywa się za stołem. Pierwotnie była ona sprawowana nad Grobem Pańskim w Jerozolimie. Jest to swego rodzaju czas opłakiwania Jezusa. Modlitwa zaczyna się od sześciopsalmia, po którym po raz pierwszy od pięciu dni rozbrzmiewa nie „alleluja”, lecz wersety „Bóg i Pan, i objawia się nam (cs. Bog Gospod i jawisja nam). Następnie następuje śpiew troparionu Dostojny Józef (cs. Blagoobraznij Ijosif)” – powiedział zakonnik.
W Wielką Sobotę o 10.00 odbędą się Nieszpory z Liturgią św. Bazylego Wielkiego. Czytanych jest wówczas 15 fragmentów ze Starego Testamentu, które ukazują całą historię zbawienia. Ta liturgia powoli wprowadza w nastrój Wielkanocy.
W sobotę od godz. 7.00 do 19.00 odbędzie się święcenie pokarmów, oczywiście z wyjątkiem czasu liturgii.
Zgodnie z tradycją wschodnią pokarmy na stół wielkanocny święci się po Liturgii Paschalnej. Natomiast ze względu na tych, którzy przyjdą na późniejsze liturgie, aby mogli zjeść świąteczne śniadanie, święcimy pokarmy także w sobotę
– wyjaśnił o. Kuszka OSBM.
Powiedział, że w koszyczku wielkanocnym grekokatolicy poza tradycyjnymi jajkami, chrzanem, solą, masłem, wędliną, mają także tzw. „paskę”, czyli okrągłą bułkę pszenną z rodzynkami (placek drożdżowy).
Wyjaśnił, że w cerkwi prawosławnej wierni, którzy chcą przystąpić do komunii św. powinni pościć od północy.
Kościół grekokatolicki odszedł od tych wymagań i obecnie obowiązuje jedna godzina postu do rozpoczęcia liturgii. Zmiany te związane są z przesunięciem celebracji liturgicznych na godziny popołudniowe i wieczorne, co było podyktowane potrzebą wiernych, którzy pracując zawodowo w ciągu dnia nie mogą wcześniej przyjść do cerkwi
– powiedział bazylianin.
Wspomniał, że w Kościele prawosławnym komunia św. powiązana jest ze spowiedzią.
Nie znają oni praktyki, która funkcjonuje w Kościele katolickim, że po jednej spowiedzi można wiele razy przystąpić do Stołu Pańskiego, czyli przyjąć komunię św.
– wyjaśnił zakonnik.
W Kościele grekokatolickim spowiedź ma formę indywidualną w konfesjonałach i nie ma postu przed spowiedzią. Z sakramentu będzie można skorzystać przez całe Triduum Paschalne. W Wielki Czwartek i Wielki Piątek przed liturgiami i podczas nich oraz przez całą Wielką Sobotę”.
W tym roku w Niedzielę Wielkanocną z powodu dużej liczbę uchodźców z Ukrainy w parafii greckokatolickiej p.w. Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w Warszawie przy ulicy Miodowej zostaną odprawione cztery liturgie. Pierwsza – Jutrznia Zmartwychwstania z Liturgią będzie sprawowana o godz. 24.00 z soboty na niedzielę. Następne liturgie będą celebrowane w cerkwi o godz. 7.00, 12.00 i 14.00
– powiedział o. Kuszka.
W Warszawie istnieje także parafia greckokatolicka pod wezwaniem bł. Mikołaja Czarneckiego (należąca do archidiecezji przemysko-warszawskiej), w której nabożeństwa sprawowane są w kaplicy rzymsko-katolickiej parafii NMP Matki Kościoła przy ul. Domaniewskiej (dolny kościół).
W Wielki Piątek liturgia odbędzie się o 19.00. W Wielką Sobotę rano będzie nabożeństwo Jutrzni, a do 13.00 planowane jest święcenie pokarmów. Nieszpory z Liturgią św. Bazylego Wielkiego rozpoczną się o godz. 18.00 a o 22.00 będzie procesja rezurekcyjna, po której będzie Jutrznia Paschalna i Liturgia Paschalna
– powiedział duszpasterz parafii greckokatolickiej ks. Bogdan Kruba.
Zaznaczył, że w niedzielę liturgia będzie sprawowana o godzinie 8.00, 10.00 i 12.15, a po każdej z nich będzie święcenie pokarmów.
W stolicy jest także parafia greckokatolicka p.w. Opieki Najświętszej Marii Panny. Nabożeństwa odbywają się w kaplicy przy parafii rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Królowej Polskich Męczenników przy alei Stanów Zjednoczonych 55.
W Wielki Czwartek liturgia będzie tam sprawowana o godz. 19.00, zaś w Wielki Piątek o godz. 18.00. W Wielką Sobotę kaplica będzie otwarta dla wiernych cały dzień i można będzie przyjść na indywidualną modlitwę do Grobu Bożego oraz poświecić pokarmy na stół wielkanocny. W niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego – 24 kwietnia planowana jest Jutrznia połączona z mszą św. i rozpocznie się ona o godz. 7.00. Następna eucharystia odbędzie się o godz. 10.00. Po nich (obu liturgiach) będzie święcenie pokarmów
– powiedział PAP ks. Volodymyr Rachkovskyy.
Wierni Kościoła grekokatolickiego z okolic Tarchomina w Wielki Czwartek będą mogli uczestniczyć w Jutrzni Męki Pańskiej o godz. 19.00 w kaplicy w domu parafialnym parafii rzymskokatolickiej Najświętszej Maryi Panny Matki Pięknej Miłości przy ul Myśliborskiej 100. W Wielki Piątek nieszpory połączone z wystawieniem całunu z wizerunkiem Jezusa w grobie odbędą się o godz. 18.00. W Wielką Sobotę poświęcenie pokarmów odbędzie się o godz. 15.00 i 16.00. W niedzielę Wielkanocną msze św. planowane są o 10.00 i 12.00
– poinformował PAP grekokatolicki duchowny ks. Dmytro Orszulak.
Dodał, że „w Wieczerniku na terenie parafii rzymskokatolickiej św. Jana Kantego w Legionowie przy ul. ks. Józefa Schabowskiego 2, w Wielką Sobotę – 23 kwietnia o 14.00 będzie poświęcenie pokarmów”.
W niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego msza św. odbędzie się o godz. 7.30 i po niej również będzie można świecić produkty na stół wielkanocny
– zapowiedział ks. Orszulak.
W katolickim sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Ożarowie Mazowieckim obchody Triduum Paschalnego dla grekokatolików odbędą się w dolnym kościele. W Wielki Piątek 22 kwietnia wystawienia płaszczenicy w grobie odbędzie się o godz. 17.00. W Wielką Sobotę msza wielkanocna rozpocznie się o godz. 20.00. Po liturgii odbędzie się święcenie koszyka wielkanocnego
– poinformowano na stronie internetowej parafii.
Parafia greckokatolicka pw. Św. Jozafata Męczennika w Piasecznie zaprasza wiernych Kościoła grekokatolickiego w Wielki Czwartek i Wielki Piątek na nabożeństwa o godz. 19.00 w rzymskokatolickiej kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej przy ul Chyliczkowskiej 20E.
W Wielką Sobotę – 23 kwietnia, kaplica będzie otwarta cały dzień i będzie można czuwać przy całunie (płaszczenicy) w grobie. Natomiast w godzinach 14.00-18.00 planowane jest poświęcenie pokarmów na stół wielkanocny
– powiedział PAP ks. Paweł Rohuń.
Zaznaczył, że w niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego 24 kwietnia, Jutrznia Paschalna i Święta Liturgia (msza św.- PAP) odbędzie się w tzw. czerwonej auli przy kościele pw. Świętej Anny przy placu Piłsudskiego 10, o godz. 6.00 i o godz. 9.00.
Zaznaczył, że „osoby, które chcą skorzystać ze spowiedzi mogą to zrobić w Wielki Czwartek i Wielki Piątek – po liturgiach, a w Wielką Sobotę po godz. 14.00 w rzymskokatolickiej kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej”.
Poinformował, że w Grójcu pod Warszawą w katolickim kościele Miłosierdzia Bożego, w sobotę odbędzie się poświęcenie pokarmów o godz. 18.30, zaś w niedzielę msza św. o godz. 15.00.
W Pruszkowie grekokatolicy spotykają się w rzymskokatolickiej parafii pw. Św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny przy ul. Helenowska 3.
W Wielki Czwartek i Wielki Piątek liturgia odbędzie się o godz. 19.00. W sobotę kaplica będzie otwarta z możliwością czuwania przy całunie, zaś w niedzielę liturgia będzie sprawowana o godz. 7.00 i 10.00, a po nich święcenie pokarmów
– poinformował PAP ks. Vitalii Madarash.
PAP/AS
W Wielki Czwartek Msza Krzyżma kończy w Kościele katolickim Wielki Post